Op vakantie in het dorp Uithuizen (Groningen)

Uithuizen en de Menkemaborg op het Hogeland

Uithuizen is één van de grotere dorpen op het Groningse Hogeland. Het telt bijna 5500 inwoners en bevindt zich in de noordelijke regionen van dit cultuurlandschap, tevens gemeente. Het Hogeland biedt onder andere weidse uitzichten, akkerland, mooie boerderijen en ook een kustgebied met dijken en kwelders. Het noordelijke uiteinde van het Boterdiep is in het dorp gesitueerd en dat is sinds kort het in ere herstelde haventje. Het wordt geflankeerd door het winkelplein de Blink dat in contact staat met de Hoofdstraat waar allerlei winkels zijn. Langs die Hoofdstraat vindt u een paar mooie kerken. Dat zijn de 13e eeuwse Jacobikerk en op een steenworp afstand de 19e eeuwse Jacobus de Meerderekerk. Hier vlakbij staan ook de kleinere witte Doopsgezinde Kerk en molen de Liefde. Net als de meeste molens stamt deze uit de tweede helft van de 19e eeuw.

Uithuizen is vooral bekend omdat hier één van de mooiste historische trekpleisters van Groningen staat en dat is de Menkemaborg. Dat is een prachtig omgracht steenhuis dat haar oorsprong heeft in de 14e eeuw maar dat in latere eeuwen uiteraard wel restauraties heeft gekend en ook is uitgebreid. In de borg ziet u hoe er gewoond en geleefd werd door de Groninger Jonkers tijdens de 18e eeuw. Naast die oude gebouw kunt u ook de fraaie formele tuinen bezichtigen waar bijvoorbeeld ook appelbomen groeien en waar een rozentunnel en een doolhof te vinden is. Eten en drinken kan in het naast de borg gelegen en eveneens oude Schathoes, ook zonder bezoek aan deze historische attractie. In deze streek zijn vanaf half april tot in mei ook fraaie tulpenvelden te zien. Hier vlakbij is bijvoorbeeld een zeer fraai veelkeurig veld te zien. Uithuizen heeft overigens meer horecagelegenheden dan het Schathoes. Denk aan Hotel het Gemeentehuis, Grillroom & Pizzeria Dunia, Pizzeria Azzurra, Chinees Indisch Restaurant Rose Garden en Cafetaria de Passage. Ook is er bijvoorbeeld een bakker, een slager, een Hema en 4 supermarkten. Uithuizen heeft ook een zembad. Dat is de Dinge, gesitueerd aan de rand van het dorp. Er zijn uiteraard de nodige mogelijkheden om in de omgeving mooi te wandelen en te fietsen. Een fiets huren kan bij Lietmeijer Tweewielers.

In de buurt

Binnen een straal van ongeveer 5 kilometer van het dorp zijn enkele mooie locaties te zien. In het dorp Uithuizermeeden staat bijvoorbeeld de prachtig wit-blauwe Mariakerk en ook de Rensumaborg. Die borg is dan helaas niet te bezoeken want dat is geen bezoekersattractie maar de paden op het landgoed zijn wel te bewandelen. Usquert is een behoorlijk stijlvol dorp waar u fraaie villa's in het centrum zult aantreffen, net als het Berlagehuis. Op de weg van Uithuizen naar het net genoemde dorp rijd je door de Streek, een buurtschap waar mooie hereboerderijen langs de weg staan. Groningen staat bekend om haar vele oude kerken en dat is in deze regio niet anders. Behalve in Uithuizen en Uithuizermeeden ziet u ze ook in de nabijgelegen plaatsjes Oldenzijl, Zandeweer, Oosternieland, Usquert en Kantens. U vindt ze echt overal. Verder weg is uiteraard nog veel meer te zien. Denk bijvoorbeeld aan het Openluchtmuseum het Hoogeland in Warffum en kustlocaties genaamd Noordpolderzijl en de Noordkaap, gesitueerd respectievelijk bij en op de dijk aan de Waddenzee. Dicht bij de Eemshaven kunt u in Oudeschip - het meest noordelijke dorpje van Nederland - de Kijktuin van Kwekerij aan de Dijk bezichtigen. Hieronder kunt de interactieve kaart van Noord Groningen bekijken. Beweeg de kaart en/of zoom in of uit om locaties in het gehele gebied te vinden.

Uitstapjes met de trein of bus

Uithuizen ligt aan de spoorlijn tussen de stad Groningen en Roodeschool en dat betekent dat u zeer frequent met de trein naar de grote stad kunt waar van alles te zien is. Ook kunt u naar Warffum voor een bezoek aan Openluchtmuseum het Hoogeland, naar Winsum om met een bootje of kano te varen over het Winsumerdiep of naar de Eemshaven voor een dagtripje naar het Duitse waddeneiland Borkum. Enkele keren per dag rijdt de trein namelijk door vanaf Roodeschool naar de Eemshaven. Het treinstation staat pal voor de veerbootterminal. Uithuizen heeft ook een bushalte langs een frequent rijdende bus (lijn 61) tussen Groningen en Uithuizen. Dat betekent dat u ook per bus naar bijvoorbeeld Middelstum kunt om het beschermde dorpsgezicht met haar fraaie kerk te bekijken en rond te kijken en wandelen op het Landgoed Ewsum. Er rijdt tevens een bus van Uithuizen naar Appingedam, de kleine stad met haar middeleeuwse stadshart en pittoreske bruggetjes. Op die lijn wordt overigens gereden met kleine bussen.

Interactieve kaart van Uithuizen en omgeving

In het geval u de pagina op een smartphone bekijkt:

Bekijk hier de interactieve kaart

6 andere bestemmingen in het omliggende land

Wandelroutes in deze streek (ook in te vullen als korte fietsroutes)

Het blauwe cijfer geeft het aantal kilometers aan. In de verslagen ziet u ook veel grote foto's zodat u nog een beter beeld krijgt van deze streek. Het Rondje Uithuizen gaat via het dorpje Uithuizermeeden, inclusief het terrein rond de Rensumaborg. Vóór het wandelen kunt u uiteraard de Menkemaborg bezoeken. Het landgoed ligt namelijk langs de route, sterker: de route begint er. Dat geldt ook voor de twee wandelroutes naar Usquert. De kortere variant gaat via Zandeweer en Doodstil, de langere ook maar tevens via Oldenzijl, Eppenhuizen en Rottum. Als u een auto heeft dan kunt u logischerwijs elke wandeling doen die in het overzicht Wandelroutes in Noord Groningen terug te vinden is.

In combinatie met de trein

Het openbaar vervoer is in Uithuizen prima geregeld. U kunt zeer frequent gebruik maken van de trein waardoor u dus ook als u geen auto tot uw beschikking heeft elders in Noord Groningen wandelroutes kunt beginnen. Hieronder volgen routes die beginnen in dorpen die langs de spoorlijn Groningen - Roodeschool liggen. Deze trein rijdt overigens een paar keer per dag door tot Eemshaven. U zou ook de tweede etappe van het Pieterpad kunnen lopen. Dat is 20 kilometer van Winsum naar Groningen, of in omgekeerde richting zo u wilt.

In combinatie met de bus

Er rijdt zeer regelmatig een bus (lijn 61) tussen Groningen en Uithuizen. Die rijdt via Zuidwolde, Bedum, Onderdendam, Middelstum, Kantens, Rottum en Usquert. Rijdt meestal elk half uur tussen Groningen en Middelstum. Eén keer per uur rijdt de bus dan door naar Uithuizen. Op zondag één keer per uur tussen Groningen en Middelstum, niet naar Uithuizen. Lijn 41 rijdt naar Appingedam en stopt ook in Spijk en Bierum, twee dorpjes die op de route liggen van het rondje Bierum. Die bus rijdt regelmatig maar houd er rekening mee dat er meestal een kleiner 8-persoonsbusje rijdt. Rijdt niet op zondag.

Fietsroutes in deze streek

Er zijn tal van routes te rijden over rustige landelijke wegen en fietspaden. Vanuit Uithuizen kun je wat dat betreft echt alle kanten op. U kunt de bovenstaande wandelroutes ook als fietsroutes gebruiken. Hieronder staan vier wat langere trajecten. De eerste route gaat door noordelijke regionen van het Hogeland inclusief het kustgebied. De tweede brengt u langs tal van prachtige boerderijen hier op het Hogeland. De derde bestrijkt het grensgebied van de cultuurlandschappen Hogeland en Fivelingo. Dat geldt ook voor fietstocht nummer vier maar die komt in tegenstelling tot de andere tochten niet door Uithuizen. Het dichtstbijzijnde punt langs die route is Roodeschool, 8 kilometer verderop. Aangezien dit een wat kortere route is, zou het ook interessant kunnen zijn. Route vier telt vanuit Uithuizen ongeveer 40 kilometers.

Tulpenroutes - wandelen of fietsen

Er bestaan in het voorjaar ook speciale fietsroutes en wandelroute langs bollenvelden (tulpen) door dit deel van Noord Groningen. De velden bloeien tussen half april tot in mei. U kunt de routes op de volgende website bekijken:

Naar de Bollen

Met het openbaar vervoer

Trein: Uithuizen is prima per trein te bereiken. Het dorp ligt aan de spoorlijn tussen de stad Groningen en Roodeschool. De trein (Arriva) rijdt twee keer per uur, op zondag één keer per uur. Op bepaalde tijdstippen rijdt deze trein door naar de Eemshaven waar de veerboot naar Borkum vertrekt. Dit is de spoorlijn Groningen (hoofdstation), Groningen Noord, Sauwerd, Winsum, Baflo, Warffum, Usquert, Uithuizen, Uithuizermeeden, Roodeschool en Eemshaven.


Bus: er rijden bussen van Qbuzz naar en van Uithuizen:

Lijn 61: Groningen - Uithuizen via Zuidwolde, Bedum, Onderdendam, Middelstum, Kantens, Rottum en Usquert. Rijdt meestal elk half uur tussen Groningen en Middelstum. Eén keer per uur rijdt de bus dan door naar Uithuizen. Op zondag één keer per uur tussen Groningen en Middelstum, niet naar Usquert en Uithuizen.

Lijn 41: Appingedam - Uithuizen via Holwierde, Bierum, Spijk, Eemshaven, Roodeschool en Uithuizermeeden. Rijdt één keer per uur, niet op zondag. Rit wordt uitgevoerd met een 8 persoonsbus.


Bekijk dienstregelingen: NS (ook voor Arriva diensten) | QBuzz

Afstanden vanaf Uithuizen gerekend (een selectie)

Noord/noordoost/oost/zuidoost:

Het dorpje Uithuizermeeden = 5 km
Het dorpje Roodeschool = 8 km
De Noordkaap = 11 km
Veerbootterminal Eemshaven (voor de boot naar Borkum) = 16 km
Museum Helmantel (Westeremden) = 10 km
Het dorp Loppersum = 12 km
Het dorpje Zeerijp = 11,5 km
Het middeleeuwse stadje Appingedam = 20 km
Het havenstadje Delfzijl = 25 km



West:

Het dorp Usquert = 5,5 km
Noordpolderzijl en bruincafé ’t Zielhoes = 8 km
Openluchtmuseum Het Hoogeland (Warffum) = 8 km
Zeehondencentrum Pieterburen = 16 km
Veerboootterminal Lauwersoog (boot naar Schiermonnikoog) = 39 km
Nationaal Park Lauwersmeer = 32,5 km



Zuid/zuidwest:

Het dorpje Middelstum (en ook Landgoed Ewsum) = 9,5 km
Het dorpje Onderdendam = 13 km
Het dorp Winsum = 17 km
De stad Groningen = 27 km
Het dorpje Eenrum (en oa. Abraham's Mosterdmakerij) = 16,5 km
Landgoed Verhildersum (Leens) = 21,5 km
De Theefabriek (Houwerzijl) = 27 km
Het dorp Zoutkamp (en het Visserijmuseum) = 30 km
Het dorpje Garnwerd = 21,5 km
Het dorpje Ezinge (en ook Museum Wierdenland) = 25 km
Het gehucht Oostum = 24 km
Kloostermuseum St Bernardushof (Aduard) = 29,5 km
Het dorpje Niehove = 30 km

Filmpje(s)

Filmpjes 1,2 en 3 zijn gemaakt bij de prachtige Menkemaborg. Filmpjes 4 en 5 zijn vlak bij elkaar gemaakt: 1 waar de Laan kruist met de Oude Dijk en waar de Uithuizerpolder begint. Filmpje 5 is gemaakt bij een fraaie Oldambster boerderij aan diezelfde weg. Filmpje 6 is gemaakt bij het Uithuizerwad aan de kust, een natuurgebied. Dat is wel een eind in noordelijke richting rijden of fietsen. De filmpjes zijn gemaakt in juli 2021, behalve het derde filmpje bij de borg, die stamt uit eind oktober.