Het beschermde dorpsgezicht van Westeremden

Oud radiaal wierdedorp aan de Fivel

Westeremden is een klein dorpje in cultuurlandschap Fivelingo en bezit een beschermd dorpsgezicht. Rond het begin van de jaartelling is het ontstaan bij de monding van de rivier de Fivel die tegenwoordig niet meer bestaat. Westeremden is gebouwd op en rond een wierde en heeft een radiale dorpsstructuur. Op de kruin staan de meest in het oogspringende bouwwerken, namelijk de middeleeuwse Andreaskerk en daar tegenover de weem, de pastorieboerderij. Er stond in de 13e eeuw al een weem maar die staat niet meer overeind. In de jaren '70 van de 20e eeuw heeft de bekende fijnschilder Henk Helmantel de pastorieboerderij opnieuw gebouwd in een wat andere stijl. In de jaren daarna hebben er nog verbouwingen gevolgd. Het pand doet tevens dienst als Museum Helmantel waar hij zijn werk exposeert. Het beschermde dorpsgezicht omvat bijna het gehele dorp. Zo zijn de Dorpsweg en de Pastorieweg leuke straatjes en is het Abt Emopad voor de wandelaar een mooie passage die bij de oude kerk uitkomt.


Officiële tekst omtrent de toekenning van de status van beschermd dorpsgezicht:

Het ontstaan van de dorpswierde in het toenmalige kwelderlandschap gaat in eerste aanleg terug tot omstreeks het begin van de jaartelling. De opbouw van de nederzetting wordt gekenmerkt door een radiale opbouw in percelering en ontsluitingen. De van oorsprong min of meer cirkelvormige dorpswierde wordt op geringe afstand van - en grenzend aan - de wierdecontouren omgeven door een ringweg. De karakteristieke nederzettingsstructuur van Westeremden is, ondanks het afgraven van een groot gedeelte van de wierde in de eerste helft van de 20e eeuw, niet wezenlijk gewijzigd. Deze structuur wordt ruimtelijk ondersteund door de dorpsbebouwing welke in de loop van der eeuwen in de centrale en noordelijke sector van de wierde is geconcentreerd, en door een meer open patroon van agrarische bebouwing langs de buitenrand van de wierde. Bekijk hier het hele document:

Toelichting beschermd dorpsgezicht Westeremden

Locatie van Westeremden

In het geval u de pagina op een smartphone bekijkt:

Bekijk hier de interactieve kaart

Filmpje

Het filmpje is gemaakt bij de Andreaskerk en Museum Helmantel (half september 2021).