Het land van eeuwen oude Groningse wierden, kerken en kanalen
Het Middag-Humsterland is een landschap ten noordwesten van de stad Groningen en heeft de status van Nationaal Landschap. Dit is namelijk één van de oudste nog
in tact zijnde cultuurlandschappen van West-Europa. Humsterland is de naam van een eiland en Middag van een schiereiland die in de vroege middeleeuwen zijn ontstaan door de natuurlijke creatie van de Lauwerszee.
Het is een gebied met vele wierden (Groningse naam voor terpen), in een behoorlijk aantal gevallen met een eigen middeleeuwse kerk die opgetrokken is uit baksteen. Door de zeer zware kleigrond wordt
hier vooral veeteelt bedreven maar u zult her en der ook akkers aantreffen, met name in de uiterst noordelijke en westelijke delen van dit cultuurlandschap. Verder zijn er zeer oude kanalen waaronder het Winsumerdiep en het Aduarderdiep en ook oude
afwateringssluizen zoals bij Schouwerzijl en Schaphalsterzijl. Die plaatsjes liggen tevens aan het Reitdiep, een water (deels kanaal) dat vanuit de stad Groningen
naar Zoutkamp stroomt. Het Reitdiepgebied is ook een zeer oud cultuurlandschap en wordt in één adem genoemd met het Middag-Humsterland. Het stroomgebied
in deze streek ligt pal ten noorden van de stad Groningen en gaat noordwaarts naar Garnwerd waar het even later westwaarts afbuigt.
Deze streek kent vele mooie wierdedorpjes waarvan een flink aantal met een oude kerk en ook een zestal met een
beschermd dorpsgezicht, namelijk
Winsum, Ezinge, Garnwerd, Saaksum, Oostum en Niehove. Niehove en Winsum zijn beiden zeer recent tijdens landelijke verkiezingen van respectievelijk Elsevier en de ANWB
gekozen tot mooiste dorp van Nederland. Ook plaatsjes zonder beschermde status kunnen echter behoorlijk pittoresk zijn. Denk aan
Feerwerd, Aduarderzijl en Groot-Wetsinge. De grootste plaats is het dorp Winsum, gesitueerd in het noordwesten van dit landschap. Naast de wandelroutes
en fietsroutes die u kunt volgen behoort het varen met een bootje of het peddelen met een kano ook tot de mogelijkheden. Dat kan bijvoorbeeld in Winsum
aan het Winsumerdiep en Wierumerschouw aan het Reitdiep. Naast oude wierden en kerken zijn er ook een paar musea in het Middag-Humsterland. Als u meer
over het gebied te weten wilt komen dan kunt u naar het Museum Wierdenland in Ezinge gaan waar verderop in het dorp ook een prachtige wierde
(met kerk) te zien is. In Winsum kunt u terecht in het Kinderboekenhuis om een unieke verzameling kinderboeken te bekijken. Aduard is de plek waar
het Kloostermuseum St Bernardushof te bezichtigen is, gesitueerd in een oud huis vlakbij de oude abdijkerk. Borgen zijn er ook maar in deze streek helaas
niet te bezichtigen (op Het Hogeland en in De Marne wel). Wel kunt u de fraaie Allersmaborg nabij Ezinge van buiten zien, de paden over het compacte
landgoed zijn namelijk wel vrij te betreden. Hieronder vindt u meer info over enkele plaatsen. De stad Groningen behoort voor een klein deel tot
het gebied.
Zeven voorbeelden van bestemmingen